Podniebienie miękkie to ruchomy narząd artykulacyjny stanowiący przedłużenie podniebienia twardego, zakończone jest języczkiem. Dzieli się na część przednią, która w czasie wymowy głosek ustnych stanowi poziome przedłużenie podniebienia twardego oraz na część tylną, która w czasie artykulacji głosek ustnych przylega do tylnej ściany jamy gardłowej. Natomiast podczas wypowiadania głosek nosowych podniebienie miękkie odchyla się od tylnej ściany jamy gardłowej, zachowując położenie czynne – różne od oddechowego. W czasie oddychania podniebienie miękkie opiera się o grzbiet języka – zachowując pozycję bierną.

W czasie artykulacji głosek ustnych podniebienie miękkie zamyka przejście do jamy nosowej. Strumień powietrza wydychany jest tylko przez jamę ustną. Inaczej się dzieje przy głoskach nosowych – podniebienie miękkie odchylając się od górnej ściany jamy gardłowej umożliwia strumieniowi powietrza swobodne przechodzenie powietrza przez jamę nosową.

Odpowiednio dobranymi ćwiczeniami możemy usprawnić motorykę podniebienia miękkiego. Wszystkie proponowane ćwiczenia warto przeprowadzać w formie wspólnej zabawy.

Spróbujmy:

  • udawać kaszel z wysuniętym z jamy ustnej językiem np. miś jest chory i kaszle
  • udawać ziewanie z opuszczoną nisko żuchwą np. kotek jest bardzo senny
  • udawać chrapanie na wdechu i wydechu np. suseł mocno śpi
  • udawać ssanie smoczka /energiczne aktywizowanie grzbietu języka i wewnętrznej strony policzków/ np. mały kotek jest bardzo głodny i pije mleczko z butelki ze smoczkiem
  • głęboko oddychać, usta cały czas otwarte /!/: wdech – nosem, wydech – ustami, np. świstak jest bardzo zaskoczony
  • wciągać policzki np. robimy buzię chudzielca
  • przenosić skrawki papieru za pomocą rurki /wciągając powietrze/ np. przenosimy owieczki    z jednej łączki na drugą­­ ­­­­­­­
  • wymawiać energicznie sylaby z głoskami tylnojęzykowymi [ka,ko,ku,ke,ky; ga,go,gu,ge,gy; ak,ok,uk,ek,yk]

Dorośli i młodzież mogą dodatkowo spróbować usprawniać podniebienie miękkie przez tzw.gulgotanie, czyli płukanie gardła letnią wodą z odchyloną do tyłu głową.

Udanej zabawy –  logopeda A.S-K