Ankieta skłonności zawodowych
Źródło: Sołtysińska G., Woroniecka J. (2001, 2003, 2006). Przygotowanie uczniów gimnazjum do wyboru zawodu. Warszawa: KOWEZ
Publikacja jest dostępna do bezpłatnego pobrania ze stron KOWEZ i ORE: https://doradztwo.ore.edu.pl/przygotowanie-uczniow-gimnazjum-wyboru-zawodu/
Instrukcja. Przypuszczalnie potrafisz wykonać wiele czynności. Jeśli jednak mógłbyś / mogłabyś wybierać to, który rodzaj działalności bardziej Ci odpowiada?
W każdym numerze zadania wybierz jedną z dwóch możliwości („a” lub „b”) i zaznacz odpowiedź otaczając kółkiem właściwą literę na arkuszu odpowiedzi. W wyjątkowych przypadkach możesz nic nie wybrać lub wybrać obydwa rodzaje czynności.
Arkusz odpowiedzi do Ankiety skłonności zawodowych

Podsumuj liczbę wyborów w kolumnach pionowych. Uzyskane wyniki różnicują Twoje skłonności do pracy w poszczególnych grupach zawodowych.
Co wolisz?
Numer pytania | Odpowiedź „a” | Odpowiedź „b” |
1 | Hodować zwierzęta lub uprawiać rośliny. | Obsługiwać maszyny (np. wiertarkę, robot kuchenny, maszynę do szycia) |
2 | Opiekować się osobą chorą, dbać o przyjmowanie przez nią leków | Wykonywać wykresy, zestawienia, schematy lub proste programy komputerowe |
3 | Wyrażać na piśmie swoje myśli (pisać wiersze, opowiadania, pamiętniki) | Obserwować rozwój roślin i zwierząt |
4 | Wykonywać różne przedmioty, wyroby (np. z drewna, tkaniny, metalu, składników spożywczych) | Sprzedawać lub reklamować towary |
5 | Uczyć się języka obcego, tłumaczyć teksty | Mieć do czynienia z wydawnictwami artystycznymi o muzyce, plastyce, teatrze |
6 | Zajmować się zwierzętami | Tłumaczyć innym, jak mają coś zrobić |
7 | Organizować wystawę prac, konkurs recytatorski, dyskotekę, pokaz mody, wycieczkę | Obsługiwać sprzęt gospodarstwa domowego, pojazdy, maszyny |
8 | Udzielać rad i informacji | Bywać w teatrze, muzeum, na wystawie sztuki |
9 | Naprawiać różnorodne rzeczy (ubrania, sprzęt mechaniczno-elektryczny) | Wyszukiwać i poprawiać błędy w tekstach, tablicach, rysunkach |
10 | Prowadzić prace doświadczalne z biologii | Robić obliczenia, rachunki |
11 | Pracować w sadzie, ogrodzie, na działce | Analizować schematy budowy odbiorników radiowych i telewizyjnych, wykroje odzieży, przepisy kulinarne |
12 | Rozwiązywać zaistniałe między ludźmi konflikty | Wykonywać rysunki techniczne (sprawdzać je, korygować) |
13 | Robić zdjęcia artystyczne, malować, tańczyć | Przeprowadzać doświadczenia z roślinami |
14 | Naprawiać urządzenia i aparaturę medyczną | Nieść pomoc poszkodowanym w wypadku |
15 | Skrupulatnie wykonywać powierzoną pracę (opisy, pomiary, sprawozdania) | Wyrażać własne przeżycia przez rysunek, muzykę, wiersz |
16 | Wykonywać analizy laboratoryjne | Przyjmować i leczyć chorych, rozmawiać z nimi |
17 | Zmieniać wystrój, ozdabiać swoje otoczenie | Montować i naprawiać różne mechanizmy, przyrządy, maszyny (np. samochody, rowery) |
18 | Prowadzić wycieczki do teatru, muzeum, rajdy turystyczne, itp. | Dyskutować na tematy związane z architekturą i sztuką |
19 | Reperować uszkodzoną zabawkę, żelazko lub inny drobny sprzęt | Przerysowywać rysunki, napisy, mapy |
20 | Walczyć ze szkodnikami i chorobami roślin | Obsługiwać komputery, pisać na maszynie |
21 | Przebywać wśród ludzi, udzielać im pomocy i świadczyć drobne usługi | Składać rożne urządzenia, majsterkować |
22 | Planować wydatki, sporządzać bilans kosztów | Być na wsi i brać udział w zajęciach gospodarskich |
23 | Lepić z gliny lub modeliny | Wędrować i obserwować naturę |
24 | Porządkować notatki, dokumenty, rachunki | Czytać czasopisma i książki o tematyce technicznej |
25 | Zawierać nowe znajomości | Rysować, grać na instrumencie, deklamować |
Omówienie grup zawodowych Ankiety skłonności zawodowych
C Człowiek – Człowiek
Grupa ta obejmuje zawody związane z pracą wymagającą kontaktu z ludźmi, a więc wszędzie tam, gdzie zachodzi konieczność przebywania z interesantem, klientem, pacjentem, kontrahentem, wspólnikiem. Wymaga ona z reguły umiejętności łatwego kontaktowania się z ludźmi. Wskazane są również, między innymi pogodne usposobienie, takt, życzliwość, uczciwość, cierpliwość, dyskrecja, a także rozwaga i opanowanie. Będą to zawody związane z: nauczaniem, wychowaniem, usługami i handlem, opieką medyczną, udzielaniem informacji i porad, np.: nauczyciel, lekarz, pielęgniarka, psycholog, adwokat, sędzia, sprzedawca, dziennikarz, kelner, menadżer, prezenter, radiowy i telewizyjny, stewardesa i inne.
Przeciwwskazaniami do wykonywania określonego zawodu mogą być: wada wymowy, niedosłuch utrudniający kontakt z otoczeniem, przewlekłe choroby skóry, widoczne zniekształcenia – zwłaszcza twarzy, zaburzenia równowagi, itp.
T Człowiek – technika
W grupie tej znajdują się zawody, w których praca związana jest z wydobywaniem i przetwarzaniem surowców, obróbką różnorodnych materiałów, produkcją dóbr materialnych, eksploatacją urządzeń. Będą to na przykład zawody, jak: mechanik pojazdów samochodowych, mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych, mechanik obróbki skrawaniem, elektronik, monter aparatury radiowo-telewizyjnej, elektromechanik, elektryk. Krawiec, kucharz, piekarz, ciastkarz, cukiernik, murarz, cieśla, stolarz, inżynier budowlany, inżynier mechanik, inżynier elektronik itp. W tej grupie zawodów wymagane są między innymi następujące cechy: dobra spostrzegawczość, umiejętność obserwacji, odpowiedzialność, zdolność koncentracji uwagi, opanowanie, dokładność, obowiązkowość.
Przeciwwskazaniami do wykonywania tych zawodów mogą być: wada wzroku, niedosłuch, zaburzenia równowagi, alergie skórne, wady serca, skrzywienie kręgosłupa i inne poważne schorzenia (jeśli występują – wskazana jest konsultacja lekarska).
P Człowiek – przyroda
Do tej grupy zalicza się zawody, w których praca wymaga kontaktu z przyrodą: zwierzętami, roślinami, z ich pielęgnacją, uprawą, hodowlą, a ponadto z różnymi zjawiskami zachodzącymi w przyrodzie. Przykładowe zawody to: biolog, mikrobiolog, weterynarz, zootechnik, leśnik, rybak, rolnik, ogrodnik, sadownik, pszczelarz, hodowca zwierząt i inne. Zawody te wymagają zamiłowania do przyrody, poczucia odpowiedzialności, zdolności prowadzenia obserwacji, spostrzegawczości, dokładności, zrównoważenia oraz dużej sprawności fizycznej.
Przeciwwskazaniami, zależnie od zawodu i stanowiska pracy, mogą być: choroba reumatyczna, choroby dróg moczowych, skóry rąk, alergia, duża wada wzroku, duże skrzywienie kręgosłupa, zaburzenia równowagi, wady serca i inne.
D Człowiek – dane / system znaków
Grupa ta obejmuje zawody związane z posługiwaniem się systemem znaków i pojęć umownych, jak cyfry, znaki kartograficzne, znaki stenograficzne, kody, graficzne znaki językowe (np. litery), systemy oznakowania pojęć językowych naturalnych i sztucznych. Będą to zawody związane z naukami ścisłymi, niektórymi humanistycznymi, np.: informatyk, matematyk, fizyk, programista, ekonomista, astronom, tłumacz, kreślarz, kartograf, technik dokumentacji budowlanej, księgowy, korektor, itp. Wskazane cechy osobowości to: odpowiedzialność, samodzielność, zdolności organizacyjne, dokładność, dobra pamięć, umiejętność przewidywania, spostrzegawczość, systematyczność w działaniu, zdolność skupienia uwagi niezbędna do zapobiegania pomyłkom i błędom.
A Człowiek – działalność artystyczna
W grupie tej znajdują się zawody związane z działalnością artystyczną: muzyczną, plastyczną, aktorsko – sceniczną, organizacją imprez artystycznych, z wykonywaniem wyrobów lub usług o charakterze artystycznym. Będą to takie zawody, jak np.: plastyk, rzeźbiarz, konserwator dzieł sztuki, muzyk, aktor, architekt, dekorator wnętrz, grawer, złotnik, zdobnik szkła, projektant odzieży, fotograf oraz wiele innych. Wskazane cechy osobowości to: wrażliwość estetyczna, wyobraźnia artystyczna, wrażliwość na potrzeby ludzkie, wyobraźnia przestrzenna, twórcze myślenie, uzdolnienia artystyczne, uzdolnienia manualne, systematyczność, dokładność, rytmiczność i precyzja.
Przeciwwskazaniami do wykonywania niektórych zawodów mogą być między innymi: dla zawodów związanych z plastyką – wrażliwość na działanie środków chemicznych, daltonizm; dla zawodów powiązanych z muzyką – wada słuchu, brak słuchu muzycznego; dla zawodów związanych z teatrem – wada wymowy, choroby krtani i gardła.