PROSTY OPÓŹNIONY ROZWÓJ MOWY – CO TRZEBA O NIM WIEDZIEĆ?
Alalia prolongata lub prosty opóźniony rozwój mowy – taka diagnoza może zaniepokoić każdego rodzica. Co trzeba wiedzieć o tym zaburzeniu?
Samoistny opóźniony rozwój może występować z różnych, nie zawsze wyjaśnionych przyczyn. Może być uwarunkowany dziedzicznie lub być następstwem zaniedbań wychowawczych i wpływu środowiska. Pocieszające jest to, że w końcowej fazie rozwojowej mowa najczęściej osiąga swój zwykły poziom.
Objawy prostego opóźnionego rozwoju mowy:
- okres fizjologicznej niemoty u dzieci z tym rozpoznaniem może trwać do 3 roku życia /dziecko dysponuje ubogim zasobem słów, występują liczne zaburzenia artykulacji, dłuższe słowa są redukowane do dwóch, trzech sylab; dziecko posługuje się wypowiedziami jednowyrazowymi, niekiedy dwu-, trzywyrazowymi – ale w tych ostatnich występują liczne agramatyzmy/.
Rodzaje prostego opóźnionego rozwoju mowy:
- globalny /obejmuje zarówno mówienie, jak i rozumienie mowy/
- parcjalny /dotyczy wybiórczo: rozumienia, zasobu słownictwa, gramatyki, artykulacji lub kombinacji tych opóźnień/
Przyczyny prostego opóźnionego rozwoju mowy:
- opóźniony proces mielinizacji
- brak odpowiedniej stymulacji werbalnej
- trudności poznawcze
- trudności emocjonalne
W diagnozowaniu należy wyeliminować:
- niedosłuch
- upośledzenie umysłowe
- uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego
- zaburzenia emocjonalne
Co powinien zrobić rodzic?
- w codziennych sytuacjach dużo do dziecka mówić, czytać mu książeczki, nazywać i opisywać czynności; opisywać ilustracje, przedmioty, osoby, odgłosy
- sprawdzać, czy dziecko rozumie pytania, polecenia
- uspołeczniać poprzez umożliwienie kontaktów z innymi dziećmi lub osobami dorosłymi
- usamodzielniać dziecko w czasie spożywania posiłków /zachęcać do odgryzania, przeżuwania/, obserwować czy dziecko prawidłowo połyka
- korygować sposób oddychania, jeżeli dziecko oddycha przez usta – przypominać mu, że usta powinny być zamknięte i powinniśmy oddychać przez nos
- usprawniać dłonie, to gwarantuje poprawę sprawności artykulatorów
- usprawniać motorykę warg, czubka języka, policzków – poprzez masaże, naśladowanie min np.przed lustrem
- zachęcać dziecko do aktywności głosowej / „powtórz za mną”, „zrób tak jak ja” /, wchodzić z dzieckiem w naprzemienny dialog, zadawać mu otwarte pytania – czyli takie na które dziecko musi odpowiedzieć słowem lub nawet zdaniem, a nie tylko potwierdzeniem lub zaprzeczeniem
WARTO:
- cyklicznie korzystać z konsultacji u logopedy
- bacznie obserwować dziecko w codziennych sytuacjach /!/
Na bazie własnych obserwacji, gdy coś nas niepokoi – można:
- wykonać obiektywne badanie słuchu u dziecka
- poradzić się psychologa w celu oceny rozwoju dziecka
- udać się do pediatry i porozmawiać z nim na temat naszych obaw związanych z rozwojem dziecka, otrzymać ewentualne skierowanie do innych specjalistów lub na dodatkowe badania np. laboratoryjne
- skonsultować dziecko u laryngologa, neurologa, okulisty
MAMO, TATO
- rozwój Twojego dziecka w dużej mierze zależy od Ciebie
- nie bój się pytać
Dla zainteresowanych polecam:
logopeda ASK – PPP Wałbrzych
